ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Π.Ε. ΣΧ. ΕΤΟΥΣ 1987 – 1988

Η ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ

Συμμετοχή στο πρόγραμμα Π.Ε.

Στο πρόγραμμα συμμετείχαν οι καθηγητές Ν. Κύρου (Γεωλόγος) και Μ. Σιούρδας (Φυσιογνώστης) καθώς και 28 μαθητές από το τμήμα Γ3.

Διάρκεια

Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1987 και ολοκληρώθηκε το Μάιο του 1988. Εντάχθηκαν 2 ώρες στο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου, όμως πολλές από τις δραστηριότητες πραγματοποιήθηκαν εκτός των ωρών διδασκαλίας (απογεύματα, Σαββατοκύριακα, αργίες).

Σκοποί – στόχοι

Σκοποί και στόχοι του προγράμματος ΠΕ είναι:

Να γνωρίσουν οι μαθητές την αγροτική παραγωγή της Νάουσας, τους γεωργούς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και την επίδραση της γεωργίας στη ρύπανση του περιβάλλοντος.

Να μάθουν να συνεργάζονται μεταξύ τους και με τους αγρότες, τους ειδικούς επιστήμονες, κατοίκους και φορείς της πόλης.

Να προτείνουν λύσεις στα περιβαλλοντικά προβλήματα της πόλης.

Να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, να πάρουν πρωτοβουλίες και να δημιουργήσουν.

Δραστηριότητες – πορεία δουλειάς

Στην αρχή του προγράμματος Π.Ε. ο υπεύθυνος καθηγητής ενημέρωσε την ομάδα σχετικά με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ιστορία – μεθοδολογία – στόχοι). Κατόπιν, μετά από συζήτηση, αποφασίστηκε η εφαρμογή του προγράμματος «Η γεωργία στη Νάουσα», διότι η περιοχή μας διαθέτει πολλά νερά και εύφορο κάμπο, γι’ αυτό κατέχει πανελλαδικά μια από τις πρώτες θέσεις στην παραγωγή γεωργικών προϊόντων, κυρίως φρούτων.

Κατόπιν έγινε χωρισμός των μαθητών σε ομάδες δουλειάς, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και το ταλέντο καθενός (φωτογραφία, ζωγραφική, γεωργία, δημοσιογραφία κ.λ.π.).

Ακολούθησε σύνταξη ερωτηματολογίου με προτάσεις των μαθητών. Το ερωτηματολόγιο μοιράστηκε στους αγρότες της Νάουσας. Από το σύνολο των απαντήσεων βγήκαν συμπεράσματα σχετικά με τις γεωργικές καλλιέργειες, την αγροτική δουλειά, τα οικονομικά και άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί, την απόσυρση και διάθεση των προϊόντων κ.λ.π.

Μια άλλη ομάδα μαθητών επισκέφθηκε τις αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχίας και τους Γεωργικούς Συνεταιρισμούς της Νάουσας και με τα στοιχεία που πήρε συνέταξε πίνακα με τα φυτά που καλλιεργούνται στην επαρχία της Νάουσας καθώς και την έκταση που καλύπτουν οι διάφορες καλλιέργειες.

Ακόμη μια ομάδα παιδιών συγκέντρωσε σχετικό υλικό από εφημερίδες, βιβλία, περιοδικά και άλλα έντυπα.

Στα πλαίσια του προγράμματος ΠΕ πραγματοποιήθηκαν διάφορες επισκέψεις σε χώρους, που έχουν σχέση με το θέμα μας:

Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας

Οινοποιείο Μπουτάρη

Οινοποιείο Γ.Α.Ο.Σ.

Τ.Ε.Λ. Νάουσας (Τμήμα Γεωργοκτηνοτροφικό)

Οι παραπάνω επισκέψεις συνοδεύτηκαν από ξενάγηση, ομιλίες, προβολή διαφανειών κ.λ.π.

Επίσης επισκέφθηκαν το σχολείο μας, μίλησαν και συζήτησαν με τους μαθητές:

Ο καθηγητής κ. Γ. Οικονομίδης (Γεωπόνος)

Ο Δασολόγος κ. Λ. Δαδαβέλας

Στο τέλος της σχολικής χρονιάς διοργανώθηκε έκθεση με βιβλία, ζωγραφιές, διαφάνειες, χάρτες, πίνακες, προϊόντα της περιοχής και άλλες εργασίες των μαθητών.

Παράλληλα με την εφαρμογή του προγράμματος ΠΕ δόθηκε η ευκαιρία στους μαθητές να ενημερωθούν για τα διάφορα οικολογικά προβλήματα που απασχολούν τον πλανήτη μας, τους υγρότοπους Πρεσπών και Έβρου, να επισκεφθούν το Εκτροφείο Θηραμάτων Νάουσας και τις πηγές Αγίου Νικολάου. Επίσης η Ο.Π.Ε. πρότεινε διάφορες λύσεις για τη διαμόρφωση του προαυλίου του σχολείου.

Τέλος δύο μαθητές της ομάδας συμμετείχαν στην επίσκεψη στο πάρκο DONANA της Ισπανίας, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού έτους περιβάλλοντος.

Συμπεράσματα – προτάσεις

Τα πολλά νερά, το εύφορο έδαφος, το ιδανικό κλίμα και οι μεγάλες πεδινές εκτάσεις επέτρεψαν στην επαρχία της Νάουσας να εξελιχθεί σε μια από τις πλέον παραγωγικές περιοχές της Ελλάδας.

Στην επαρχία μας καλλιεργούνται κυρίως οπωροφόρα δένδρα (μηλιές – ροδακινιές κ.λ.π.) καθώς και το αμπέλι.

Η μεγάλη παραγωγή βοήθησε στη δημιουργία πολλών γεωργικών βιομηχανιών (κονσερβοποιεία, διαλογητήρια, οινοποιεία, κιβωτιοποιεία κ.λ.π.), οι οποίες απορροφούν ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής και δίνουν εργασία σε πολλούς Ναουσαίους.

Στη Νάουσα λειτουργούν επίσης γεωργικοί συνεταιρισμοί. Ορισμένοι μάλιστα διαθέτουν και μονάδες μεταποίησης των προϊόντων τους.

Η μεγάλη παραγωγικότητα των τελευταίων χρόνων οφείλεται κυρίως στον εκσυγχρονισμό της γεωργίας (μηχανήματα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα).

Όμως υπάρχουν και τα προβλήματα:

Οι αγρότες αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα διάθεσης των προϊόντων τους.

Μεγάλες ποσότητες φρούτων (μήλα – ροδάκινα) καταλήγουν στις χωματερές (απόσυρση).

Πολλές αγροτικές βιομηχανίες έκλεισαν με συνέπεια να χάσουν τη δουλειά τους πολλοί άνθρωποι και να εμφανίσουν οικονομικά προβλήματα σε όλη την επαρχία της Νάουσας.

Η υπερχησιμοποίηση γεωργικών μηχανημάτων προκαλεί καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον.

Τα πολλά φυτοφάρμακα μολύνουν την ατμόσφαιρα, το έδαφος και τα υπόγεια νερά και επιβαρύνουν με δηλητήρια τα φρούτα.

Τα πολλά λιπάσματα μολύνουν τα νερά των ποταμών και των καναλιών και προκαλούν φαινόμενα ευτροφισμού.

Πολλά κονσερβοποιεία δεν διαθέτουν συστήματα βιολογικού καθαρισμού και έτσι ρυπαίνουν το κανάλι «τάφρος 66».

Τα κιβωτιοποιεία εξακολουθούν να κατασκευάζουν κιβώτια από υλικά μη ανακυκλώσιμα (ξύλο – πλαστικό).

Τα προβλήματα αυτά είναι δυνατόν να περιοριστούν εάν:

Υπάρξει προγραμματισμός στις γεωργικές καλλιέργειες (είδη καλλιεργούμενων δένδρων).

Διαμορφωθούν καλύτερες συνθήκες στην αγορά μετά από ένα πιο σωστό τρόπο διάθεσης των προϊόντων (Marketing).

Υπάρξει συνεργασία μεταξύ των διαφόρων αγροτικών συνεταιρισμών.

Ενημερωθούν οι αγρότες για τη σωστή χρήση των γεωργικών μηχανημάτων και φυτοφαρμάκων – λιπασμάτων.

Υποχρεωθούν οι βιομηχανίες να διαθέτουν και να χρησιμοποιούν συστήματα βιολογικού καθαρισμού.

Τα κιβωτιοποιεία χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο χαρτί για τα κιβώτια, όπως ορίζουν οι σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.